Jul 8, 2024

කඳුළු සලන ‘පැරඩයිස්‘

 

ප්‍රවීණ සිනමා අධ්‍යක්ෂක ප්‍රසන්න විතානගේ මහත්මයා අධ්‍යක්ෂණය කරපු ‘පැරඩයිස්‘ චිත්‍රපටය ඊයේ රාත්‍රියේ නරඹන්න පටන් ගනිද්දිම නිරායාසයෙන් මතක් වුණේ ජ්‍යෙෂ්ඨ මාධ්‍යවේදී වික්ටර් අයිවන් විසින් ඡායාරූප සහ ප්‍රකාශන සහිතව මීට දශක කිහිපයකට කලින් ජනගත කරපු ‘කඳුළු සලන පාරාදීසය‘ කෘතිය. ඒ දෙක අතර සම්බන්ධය මොකක්ද කියන එක සම්පූර් ණයෙන්ම වගේ දේශපාලනිකයි කිව්වට වරදක් නෑ.

පුද්ගලිකව මම වැඩි කැමැත්තක් දක්වන්නේ චිත්‍රපටිය නරඹලා ඉවරවෙලා සිනමා ශාලාව ආලෝක ගැන්වුනත්, පුටුවෙන් නැගිටින්න නොහිතෙන මට්ටමට මාවම කරකවලා අතාරින් මාදිලියේ චිත්‍රපටිවලට. ඒක ක්‍රියාදාම චිත්‍රපටයක් ද, නැත්නම් කතාව හොඳටම පටවලවපු රහස් පරීක්ෂක කතාවක් ද කියන විභේදනය වෙනුවට කතා සාරය ඇතුලේ හිතන්න සෑහෙන්න දේ ඉතිරි කරලා අවසන් කරන චිත්‍රපටයක් නම් ඒ පුද්ගලිකව සෑහෙන්න රසවිඳින නිර් මාණයක්.

‘පැරඩයිස්‘ එහෙම එකක්ද? මම මගෙන් ප්‍රශ්න කලා. ‘ඔව්‘ පැරඩයිස් එහෙම තැනක තියන්න පුළුවන් විදිහේ චිත්‍රපටයක් විදිහට මම මගේ සටහන ඇතුලේ වගේම මගේ චිත්‍රපට මතක ගබඩාව ඇතුලේ වර් ගීකරණය කරලා තියාගන්නවා. ඒ ඇයි කියන එක මම මෙහෙම විස්තර කරන්නම්.

Feb 15, 2024

නිවැරදි තැන සිටගන්නට බිය නොවන්න - To kill a Mockingbird (1962)

 


1930ට ආසන්න කාලවකවානුක කියන්නේ ඇමරිකාව ඇතුලේ වර්ගවාදී ගැටුම් ඉතා දැඩි විදිහට උද්ගතවෙමින් තිබුණ කාලයක්. කළු ජාතිකයන්ට එරෙහිව ඇමරිකානු සුදු හම ඇති ජනතාව ගෙනගිය කෘෘරතර ජාතිවාදී පිළිවෙතට එරෙහිව කළු ජාතිකයන් අතරින් අරගල බිහිවෙන කාලය. මේ අරගලය පනහේ දශකයෙන් පස්සේ මාටින් ලූතර් කිං ලා, මැල්කම් එක්ස් ලා අතට අරගෙන එහි ජයග්‍රහණය දක්වා ගමන් කළත් ශත වර්ෂයකට වැඩි කාලයක් තිස්සේ පැවතුන් වර්ගවාදී ගැටුම්වලින් සිදුවුණු හානිය කියලා නිමකරන්න බැරිවුණා.

To Kill a Mockingbird පොත 1960 දි සුප්‍රකට ඇමරිකානු සුදු හම ඇති ලේඛිකාවක් වන හාපර් ලී අතින් ලියවෙන්නේ මෙන්න මේ සිදුවීම් දාමය අතරේයි. 1962 දි රොබට් මුලිගන්ගේ නිර්මාණයක් විදිහට තිරගත වෙන To Kill a Mockingbird චිත්‍රපටයට පදනම්වෙන්නේ හාපර් ලී ගේ මේ කෘතියම තමයි. මේ කෘතිය 70 දශකයෙන් පස්සේ ලෝකය පුරාම භාෂා ගණනාවකට පරිවර්තනය වෙමින් ජනප්‍රය වුණා. ඒ ජනප්‍රියත්වය වගේම මේ පොතේ කතාව කොයිතරම් වටිනා එකක්ද කියනවනම් බ්‍රිතාන්‍යයේ පුස්තකාලය මේ පොත නම්කලේ බයිබලයටත් වඩා වටිනා කෘතියක් විදිහට. ඒ නිසාම ‘සෑම වැඩිහිටියෙක්ම මැරෙන්නට කලින් කියවිය යුතුම පොතක්‘ විදිහට To Kill a Mockingbird නම් කරන්න ඔවුන් පසුබට වුණේ නෑ.