“භවතු සබ්බ මංගලම්“ සහ රැඩිකල් බෞද්ධයා

මේ දිනවල ප්‍රධාන මාතෘකාව ලංකාවේ එක්තර සංගීත කණ්ඩායමක් විසින් ගායනා කරන ලද එක්තරා ගීතයක බොදු දහම හා බැඳුන සිංහල චාරිත්‍ර හා බැඳුනු පාලි ගාථා පාඨයක් වන “භුවතු සබ්බ මංගලම්“ පාඨය ගීතයක රැප් සංගීතය සමග යොදාගැනීමයි. ප්‍රථමයෙන්ම කිව යුතු වන්නේ මෙම පාලි ගාථා පාඨයෙන් කියවෙන්නේ තිසරණ සරණයේ ආශිර්වාදයෙන් මගුල් කරුණක් යෙදුන මොහොතේ සියලු දෙවි දේවතාවුන්නේ රැකවරණයත් අදාල පාර්ශවයන්ට ලැබේවා යන පැතුමයි. එය හුදෙක් විවෘත සිතකින් කරන නිර්ව්‍යාජ පැතුමකි. එය විවාහ මංගල අවස්ථාවකදී පමණක් යොදාගන්නා එකක් නොවේ.

මෙම ගීතයට එරෙහිව කරුණු දක්වන්නාවූ පිරිසක් මෙන්ම මෙම ගීතය සාධාරණීකරණය කරමින් මෙම ගීතයෙන් සිදුවන හානියට වඩා වැඩි හානියක් සිදුවන පාර්ශව බෞද්ධාගම තුලම පවතින් බවට මත පලකරන පිරිසක්ද වේ. මේ දෙපිරිසේම තර්ක හා ප්‍රස්තුත කරුණු නිරපේක්ෂව මෙන්ම සාපේක්ෂවද සත්‍ය බව පිළිගත යුතුය.

අදාල ගීතය තුලින් බොදු දහමට හානියක් සිදුවේයැයි පලවෙන්නේ අදාල ගීත කොටසට යොදාගත් පාලි පාඨය හේතුවෙන් බව පවසන පිරිස කියා සිටින්නේ අදාල ගායකයාට බොදු දහම පිළිබඳ කැක්කුමක් නැති නිසා බෞද්ධයන් වැඳුම් පිදුම් වලට යොදාගන්නා දේවල් පවා සුකුරුත්තම් දේ සඳහා පහසුවෙන් භාවිතාකල හැකි බවයි. එසේනම් එය ලංකා සීමාව තුල තහනම් විය යුතු බවත්ය. ලෝක ප්‍රසිද්ධ ගායක “අකොන්“ ට ලංකාවේ ප්‍රසංගයට පැමිණීමටත් පෙර එය අහෝසි වූයේ ඔහු ගායනා කල ගීතයක අඩුංගු එක්තරා දසුනක එන බොදු විරෝධී කොටසක් හේතුවෙනි.

අනෙක් පිරිස කියා සිටින කරුණු වන්නේ මෙයින් බොදු දහමට හෝ ලංකාවේ සංස්කෘතියට හානියක් නොවන බවත් මෙය හුදෙක් සාමාන්‍ය දෙයක් බවත්, බෞද්ධ යතිවරයන්ගෙන් හා බෞද්ධ පාලන අධිකාරීත්වයන්ගෙන් මීට වඩා හානියක් සිදුවන බවත්ය. මෙය හුදෙක් ක්‍රිස්තියානුවෙක්ගේ නිර්මාණයකට දක්වන විරෝධයක් පමණක් බවත්, මෙලෙසින් විරෝධ දක්වන්නාවූ පිරිස් අන්තවාදී ආගම්වාදීන් බවත්ය.

පාර්ශව දෙකේම කාරණා සත්‍යය. මෙය හුදෙක් සාමාන්‍ය සිදුවීමක් ලෙස අත්හැර දැමීමට හැක. නමුත්ලොව කිසිම ආගමකට ගරහන හෝ ආගම් දර්ශනයක උපුටනයක් විකෘති භාවිතයකට රැඩිකල් ප්‍රතිපදාවක් ලෙසින්
ඊනියා නම්නීකරණයකට ඉඩතැබීම සාධාරණයයි පැවසීම ප්‍රායෝගික තත්වයක් නොවේ. සල්මන් රුෂ්ඩිට සිය නිර්මාණයක් හේතුවෙන් සිය පුරවැසිභාවය පවා අහිමි වෙද්දී ඔහු රැඩිකල් හෝ සාමාන්‍ය ආගමික දර්ශනය විවෘම මනසකින් දකින්නෙක් ලෙස දැකීමට ඉස්ලාම් ලෝකය ඉඩලබාදුන්නේ නැත.මන්ද රුෂ්ඩි විකෘති කලේ ඔවුන්ගේ සර්වබලධාරී දෙවියන්ගේ ප්‍රවාදයන් වීම නිසාය.නමුත් රුෂ්ඩිව පිළිගන්නට නයිට් නාමයක් සමග මහරැජින බලාසිටීම ලෝකයටම ප්‍රායෝගික සත්‍ය ප්‍රදර්ශනය කරන කාරණයක් විය.

 බුදුරජාණන් වහන්සේ බුදුදහම දර්ශනයක් ලෙස හුවා දක්වමින් “ ඒහි පස්සිකෝ ඕපනයිකෝ පච්චත්තං වේදි තබ්බෝ...“ ලෙසින් එහි විනිවිද භාවය හා ආගමික දර්ශනයේ නිදහස හුවා දැක්වීම සිදුකලහ. කැමතිනම් හා වැටහීමක් මෙන්ම නිසි දිශානුගතවීමක් ඇත්නම් අදහන්න නැතිනම් යන්න යන්නෙන් එහි නිදහස කොතරම් දක්වන්නක්ද. එම නිදහස ඊනියා නිදහසක් හෝ විසිවැනි සියවස මුල්භාගයේ පියදාස සිරිසේන ශූරින් පැවසූ පරිද්දෙන් “වල්බූරු“ නිදහසක් කර ගැනීම පිලිගත නොහැක්කකිය. වර්තමනයේ මේ ගීතය සම්බන්ධ සිදුවීම වෙනත් රටක වෙනත් ආගමක් වෙතට සිදුවූයේනම් ඔවුන් ක්‍රියාකරන ආකාරය ඔබම උපකල්පනය කරගැනීම වඩා වටී.

එබැවින් තායිලන්තය වැනි රටවල ත්‍රිපිටකයේ සූත්‍ර පිටකයේ ගාථා සංගීත සංධ්වනියක් ලෙසින් මෙන්ම ඔපෙරා මාදිලියෙන් ගායනා කරති. එය එම රටවල සංස්කෘතිය හා බැඳී පවතී. නමුත් සිංහල සංස්කෘතියේ එවැන්නක් කිරීම  අපි දකින්නේ රැඩිකල් ප්‍රතිපදාවකට වඩා විකෘතියක් ලෙසින්ය. විකෘතියට නිදහසක් ඇත, විවේචනයටද නිදහසක් ඇත. එහෙත් ආධ්‍යාත්මිකව අදහන්නාවූ දේ යනු මිනිසාගේ මනස සහ ආධ්‍යාත්මය පෝෂණය කරන්නාවූ කාරණාය. එවැන්නක් විකෘතිය උචිත වන්නේ නැත. 

ශ්‍රී ලංකාවේ බුදු දහම භික්ෂූන් වහන්සේ විසින් වනසයි යන්න පිලිගත යුතුය. එහෙත් එය සියයට සියයක්ම එසේ නොවන බවත් මතක තබාගත යුතුය. බ්‍රිතාන්‍ය යටත් විජිත සමයේ අපේ විහාරස්ථානවල විනය කර්ම පවා සිදුනොවීමෙන් අවසන ඉතිරිවූයේ කහ පැහැති නූලක් පමණක් පැලඳ දරු පවුල් සමගින් විහාර දේපල භුක්ති විඳිමින් ජීවත් වූ “ගනින්න්සේලා“ නැමති පිරිසකි. එතැන්හි සිට මේ දක්වා නැවත් සඟ සසුන පෝෂණයට ලාංකේය සමාජය දිරිදුන් අතර එහිලා යම්තරමින් වත් සඟ සසුන සාර්ථකව පැවතීම අගය කල යුතුය. ඒ මන්ද එය විවේචනය කරන පිරිසට සාධාරණද හේතු ඇති බැවින්ය. එසේම දළදා මාලිගාවේ හා අනෙකුත් බෞද්ධ පරිපාලන වල අක්‍රමිකතා සිදුවන බවත් එහිලා බෞද්ධයාගේ ආධ්‍යාත්මය වඩවන සංකල්ප හා ප්‍රවාද විකෘති කිරීම සාධාරණ බවත් පැවසීම හුදෙක් සීනිබෝල කතා පමණි. එබැවින් විවෘත මනසික් මේ කාරණය දෙස බලද්දී අනෙක් සාධකද සලකා බැලිය යුතුය.

අවසානයට කිව යුත්තේ එකම දෙයකි. “වයධම්මා සංඛාරා - අප්පමාදේන සම්පදේත“ මේ සියලු දේ කෙදිනක හෝ විනාශ වෙති. එදිනට රැගෙන යන්නේ කලකී දේ මිස නොකල නොකී දේ නොව. එබැවින් කරනා කල්හි සිහි නුවනින් කටයුතු කිරීම විනා අස්සයා ගිය පසු ඉස්තාලය වසා පලක් නොමැතිය.